Ząbkowanie wielu rodzicom kojarzy się z nieprzespanymi nocami i trudnym do opanowania płaczem dziecka. Na szczęście taka reakcja nie jest regułą, a maluch może przejść przez okres wyrzynania pierwszych zębów bez większych nieprzyjemności. Co jednak zrobić, aby zminimalizować dyskomfort występujący przy ząbkowaniu, gdy dziecko źle je znosi?
Ząbkowanie przeważnie rozpoczyna się około 6 miesiąca życia. U niektórych dzieci zaczyna się bardzo wcześnie, podczas gdy inne przekraczają pierwszy „roczek” bezzębnie. Późne pojawienie się mleczaków nie powinno martwić, szczególnie u wcześniaków, ale ich brak po 18 miesiącu należy skonsultować to z lekarzem stomatologiem.
Jakie są objawy ząbkowania?
Ząbkowanie trwa kilka miesięcy. Na początku u dzieci często obserwuje się niepokój i wkładanie do ust palców i innych przedmiotów oraz ich nagryzanie. W ten sposób masuje ono swędzące dziąsła. Ponadto u ząbkującego malucha można zaobserwować wzmożoną produkcję śliny, która odpowiada za nawilżanie błony śluzowej i dostarczanie przeciwciał, co jest mechanizmem chroniącym podrażnione dziąsła. Czasem jej nadmiar może być niestety przyczyną kaszlu, a nawet wymiotów. Kolejnym objawem ząbkowania są opuchnięte i zaczerwienione dziąsła. W ostatnim etapie mogą być one nadwrażliwe na dotyk i ucisk. Część rodziców zauważa u swoich dzieci lekko podwyższoną temperaturę oraz brak apetytu. Z powodu tych dolegliwości niemowlęta podczas ząbkowania robią się niespokojne i płaczliwe. Warto więc zastosować kilka metod przynoszących ulgę w okresie pojawiania się pierwszych zębów.
Jak pomagać dziecku podczas ząbkowania?
Po pierwsze uważaj na ślinę. O ile działa ona kojąco na jamę ustną w czasie ząbkowania, o tyle jej nadmiar nie służy dobrze skórze. Dlatego w tym okresie warto smarować dziecku twarz tłustym kremem dla niemowląt, aby zapobiec podrażnieniom. Z kolei na bolącym i swędzącym dziąsłom pomocny jest schłodzony gryzaczek. Zanim podasz go dziecku sprawdź czy nie ma ostrych krawędzi, a także dbaj o jego higienę wyparzając go raz dziennie. W czasie ząbkowania rozpulchnione dziąsła są bowiem szczególnie podatne na zakażenia i urazy.
Ulgę może przynieść również delikatnie masowanie dziąseł palcem. Można do tej czynności użyć jednorazowych rękawiczek bądź specjalnej silikonowej nakładki z wypustkami. Ponadto w aptekach dostępne są także specjalne żele i inne preparaty, które działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Nie należy ich jednak stosować zbyt często, a przed ich użyciem trzeba dokładnie przeczytać ulotkę i stosować się do jej wskazań.
Jak dbać o dziąsła dziecka?
Według zaleceń Sojuszu dla Przyszłości Wolnej od Próchnicy (Alliance for a Cavity-Free Future – ACFF) należy przecierać dziąsła niemowlaka czystym gazikiem lub innym przyborem do oczyszczania jamy ustnej zwilżonym w letniej wodzie lub słabym naparze rumianku. Należy powtarzać tę czynność po skończonym posiłku. Warto też pamiętać, że po pojawieniu się pierwszego zęba higiena jamy ustnej jest szczególnie ważna. Zęby mleczne nie powinny być traktowane jako „przejściowe” ponieważ ich zdrowie ma wpływ na stan zębów stałych.